زخم باززمانی ایجاد میشود که پوست و گاهی بافت زیرین آن دچار پارگی یا آسیب شود. برخلاف زخمهای سطحی، این زخمها عمیقترند و اگر بهدرستی مراقبت نشوند، خطر عفونت و تأخیر در ترمیم دارند. عوامل شایع آن شامل بریدگی، سوختگی، ساییدگی شدید یا ضربه است. حتی زخمهای کوچک هم در شرایط آلوده میتوانند عفونی شوند، بنابراین مراقبت فوری اهمیت زیادی دارد.
مراحل مراقبت و درمان زخم باز
-
ارزیابی اولیه:
-
تشخیص نوع زخم (خراشیدگی، بریدگی، سوراخشدگی، پارگی شدید یا برش جراحی).
-
بررسی شدت (عمق، میزان خونریزی، علائم عفونت).
-
توجه به عوارض احتمالی (وجود جسم خارجی یا خطر کزاز).
-
-
اقدامات اولیه:
-
کنترل خونریزی:فشار ملایم با گاز استریل و بالا نگه داشتن عضو؛ در صورت ادامه خونریزی بیش از ۱۰ دقیقه، نیاز به اقدامات پزشکی است.
-
تمیز کردن زخم:شستوشو با آب یا سرم فیزیولوژیک، پاک کردن اطراف با شامپو بچه، خارج کردن ذرات خارجی با پنس استریل. از الکل و پراکسید نباید استفاده کرد.
-
پوشاندن زخم:استفاده از پانسمانهای استریل یا تخصصی (مثل آلژیپد) برای محافظت و جلوگیری از آلودگی.
-
نکته کلیدی
مراقبت صحیح از زخم باز موجب بهبود سریعتر، کاهش جای زخم و پیشگیری از عفونت میشود. در موارد خونریزی شدید، عمق زیاد یا وجود جسم خارجی، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
منبع: زخم باز کلینیک زخم فردیس